Mianem akcydensów określamy druki wszelkiego rodzaju mające okolicznościowy lub czysto utylitarny charakter. Nie są to ani książki, ani broszury, ani czasopisma, ale przede wszystkim tak zwane druki drobne. Pojęcie to zwykle wymaga pewnego doprecyzowania, stąd też wskazane jest mówienie o dwóch grupach akcydensów. Pierwszą stanowią tak zwane akcydensy manipulacyjne, drugą zaś – akcydensy przemysłowe. W skład pierwszej z grup wchodzą przede wszystkim świadectwa i kwestionariusze, ulotki i formularze, zawiadomienia, dyplomy, zaproszenia, blankiety różnego rodzaju oraz bilety wizytowe. Z kolei akcydensy przemysłowe to przede wszystkim etykiety, a w dalszej kolejności także cenniki, druki reklamowe, katalogi, opakowania prospekty oraz obwoluty i okładki książek. Mówiąc o akcydensach konieczne jest też zwrócenie uwagi na to, że przynajmniej niektóre z nich są traktowane jako tak zwane dokumenty życia społecznego. Oznacza to, że zalicza się je do szerszej grupy obejmującej materiały biblioteczne. Co ważne, w samych bibliotekach opracowuje się je jedynie grupowo. Samo słowo akcydens wywodzi się z łaciny i jest tłumaczone jako coś przypadkowego, przygodnego. Takie samo pochodzenie ma zresztą słowo akcydens rozumiane w sensie filozoficznym, w którym stanowi ono opozycję dla słowa atrybut i zakłada mówienie jedynie o przygodnych cechach przedmiotów.
Akcydensy – przegląd pojęć powiązanych
Druk akcydensowy zwykle jest opisywany jako dział druku typograficznego, którego zadanie polega na wykonywaniu akcydensów. Składanie takich druków jest przy tym możliwe nie tylko przy wykorzystaniu zwykłych krojów czcionek, ale również specjalnych pism drukarskich, które często pojawiają się właśnie pod nazwą pism akcydensowych. Pismo akcydensowe to czcionki drukarskie posiadające od 5 do nawet 48 punktów typograficznych. Wykorzystuje się je po to, aby składanie druków akcydensowych było w ogóle możliwe. To zatem przede wszystkim czcionki reklamowe, ozdobne oraz tak zwane czcionki kaligraficzne. Określeniem, które pojawia się relatywnie często jest także termin drukarnia akcydensowa. Zwykle jest on wykorzystywany po to, aby odróżnić ją od drukarni, w której wykonuje się mniej specyficzne druki. Obecność tego rodzaju drukarni znajduje zresztą uzasadnienie wynikając przede wszystkim z tego, że przygotowanie akcydensów jest możliwe przede wszystkim przy szczególnej staranności występującej w połączeniu z rozwiniętym poczuciem estetyki. Skład akcydensowy także nie należy do najłatwiejszych, a jego wykonanie często wymusza specjalne przeszkolenie. Składacz akcydensowy to w związku z tym także termin pojawiający się relatywnie często i wykorzystywany po to, aby opisać osobę, która zajmuje się składaniem tego rodzaju druków. Warto zresztą podkreślić, że drukarnie dziełowe często także mogą się pochwalić odrębnymi działami druków akcydensowych. Farba akcydensowa to z kolei konkretny rodzaj farby typograficznej, która jest wykorzystywana do tworzenia akcydensów. Przeważnie jest ona tańsza od klasycznego rozwiązania.
